Nguyễn Thị Từ Huy - Quý vị có ở trong số …?
Ngày tàn của văn hóa chỉ huy mặc đồng phục. Tranh Babui.
Vụ gạch tên chín nhà văn và vụ việc hai mươi nhà văn rời bỏ Hội Nhà Văn Việt Nam (HNVVN) đã và sẽ còn được bàn đến. Cũng như vụ Nhã Thuyên, nó đã bước chân vào lịch sử văn học, cái nền văn học buồn thảm của Việt Nam thời kỳ này.
Dĩ nhiên, như mọi người, tôi cũng quan sát và cũng quan tâm tới câu chuyện này. Ở bài này tôi chỉ đề cập đến một khía cạnh của vụ việc. Tôi đặt câu hỏi về những người đã cầm bút để gạch tên chín nhà văn, không cho họ đi dự đại hội nhà văn toàn quốc.
Tôi băn khoăn không biết những ai đã ngoan ngoãn vâng lời Hữu Thỉnh, cầm bút lên mà gạch tên các đồng nghiệp đáng kính của họ. Trong đầu tôi hiện lên vài gương mặt nhà văn của Tp HCM mà tôi từng gặp. Những gương mặt còn trẻ, những gương mặt đứng tuổi và những gương mặt không còn trẻ…
Chả nhẽ lại là những người đó ư?
Ở cái giây phút gạch bút lên tên chín đồng nghiệp, trong đầu họ diễn ra những gì? Trong lòng họ diễn ra những gì?
Họ còn có thể tự nhận mình là nhà văn sau khi đã thực hiện cái màn trung cổ ấy ngay giữa thế kỷ XXI này ư?
Nhà văn Việt Nam là như vậy ư?
Nỗi nhục nhã mang tên nhà văn thì đúng hơn.
Đối với tôi, những ai đã cầm bút để gạch tên đồng nghiệp của mình vào ngày hôm đó không bao giờ đáng được gọi là nhà văn. Họ có thể có sách được giải thưởng, được dịch ra tiếng nước ngoài, được tung hô trên các diễn đàn. Riêng đối với tôi, họ không phải là nhà văn. Dĩ nhiên, tôi cũng chỉ là cái đinh rỉ đối với họ. Nhưng trong quan niệm của cái đinh rỉ này, họ là những kẻ đã bán đứng văn chương cho quyền lực và lợi lộc. Họ là những tội đồ của văn chương.
Tôi cũng đồng ý với nhà thơ Dư Thị Hoàn khi bà gọi HNVVN là cái “SỌT RÁC”, dù rằng gọi nó là cái sọt rác thì theo tôi vẫn còn là quá nhẹ.
HNVVN là cái sọt rác thì những kẻ ngồi trong sọt rác sẽ là cái gì ? Là những bịch rác.
Tất cả những người cầm bút, sau sự kiện này còn ngồi lại trong HNVVN, đối với tôi, sẽ là những bịch rác. Dĩ nhiên, tôi biết, trong mắt họ, tôi cũng chỉ là cái đinh rỉ.
Nhưng trong đầu cái đinh rỉ này, tất cả những ai còn khom lưng dưới trướng Hữu Thỉnh và kẻ kế nhiệm Hữu Thỉnh, sẽ là những bịch rác.
Cho dù đó là những nhà văn đã có những thành tựu đáng kể. Bảo Ninh chẳng hạn, Nguyễn Huy Thiệp chẳng hạn. Nếu họ còn ở lại được trong HNVVN sau một vụ việc như vậy, đối với tôi, họ không còn là nhà văn.
Tôi đã từng rất yêu tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh”, đã từng viết bài phân tích về tác phẩm này, và sẽ còn yêu mến nó, sẽ không bao giờ thôi yêu mến nó. Nhưng tôi sẽ rất rõ ràng: Bảo Ninh của “Nỗi buồn chiến tranh” là Bảo Ninh nhà văn. Còn nếu Bảo Ninh, sau vụ này vẫn bám vào HNVVN, thì Bảo Ninh của ngày hôm nay sẽ là một bịch rác, được đựng trong cái sọt rác do nhà thơ Dư Thị Hoàn định nghĩa. Tôi chỉ thừa nhận Bảo Ninh là nhà văn, khi ông làm được cái việc tối thiểu là từ bỏ cái Hội đốn mạt đó. Đối với những người khác cũng vậy.
Tôi biết, tôi chỉ là cái đinh rỉ trong mắt giới văn nghệ nước nhà. Nhưng một cái đinh rỉ cũng có quyền phán xét của nó.
Paris, ngày 14/5/2015
Nguyễn Thị Từ Huy
***
BÀI ĐỌC THÊM:
20 NHÀ VĂN TUYÊN BỐ TỪ BỎ HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM
Là những người viết văn đã nhiều năm tham gia Hội Nhà Văn Việt Nam (HNVVN), đã góp sức xây dựng Hội qua thời chiến cũng như thời bình, đã đau xót trước sự xuống cấp ngày càng nghiêm trọng của Hội trong những năm gần đây và tích cực góp ý với Hội để khắc phục tình trạng ấy; đến hôm nay, nhận thấy tình trạng suy thoái của Hội đã trở nên không thể cứu vãn nếu không có sự thay đổi nhiều điều căn bản trong điều lệ và tổ chức của Hội để Hội thực sự là một tổ chức nghề nghiệp tập hợp những người viết muốn xây dựng một nền văn học Việt Nam đích thực, tự do, nhân bản; nhận thấy khả năng thay đổi trên càng không thể xảy ra khi lãnh đạo HNVVN đã tự tiện tước quyền tham gia Đại hội lần IX sắp tới của chúng tôi với lý do chúng tôi là thành viên của một ban vận động thành lập một văn đoàn tương lai – đó là việc làm vi phạm trắng trợn điều lệ hiện hành của HNVVN, tước bỏ một trong những quyền cơ bản của hội viên và công dân, xúc phạm nghiêm trọng danh dự của người cầm bút; chúng tôi tuyên bố từ bỏ HNVVN kể từ ngày hôm nay, 11 tháng 5 năm 2015.
Bùi Minh Quốc (hội viên HNVVN từ năm 1977)
Đặng Văn Sinh
Đỗ Trung Quân (hội viên HNVVN từ năm 1987)
Hoàng Minh Tường (hội viên HNVVN từ năm 1981)
Lê Hiền Phương
Ngô Thị Kim Cúc
Nguyên Ngọc (hội viên HNVVN từ năm 1957)
Nguyễn Huệ Chi (hội viên HNVVN từ năm 1984)
Nguyễn Quang Thân (hội viên HNVVN từ 1977)
Phạm Đình Trọng
Thùy Linh
Vũ Thế Khôi
Ý Nhi
\
Ghi chú:
– Cùng tham gia tuyên bố, nhưng đã công bố cá nhân quyết định từ bỏ HNVVN trước ngày 11/5/2015:
Võ Thị Hảo
Dư Thị Hoàn
Trịnh Hoài Giang
– Đã tuyên bố rút khỏi HNVVN cùng các hội đoàn khác (kể cả Ban Vận động VĐ ĐL VN):
Nguyễn Quang Lập
Dạ Ngân
Nguyễn Duy
Trần Kỳ Trung
12-05-2015
Một số thành viên của nhóm vận động thành lập Văn đoàn độc lập
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét